Geçmişten Geleceğe Bir Miras Yolculuğu: “Miras Fatih” Projelerimizle Fatih'in Kültürel Hafızası Yeniden İnşa Ediliyor

Fatih Belediyesi, “Miras Fatih” kapsamında yürüttüğü kapsamlı çalışmalarla yüzyıllara tanıklık eden tarihî yapıları restore ediyor; çeşmeler, mescitler, türbeler ve medreseler yeniden işlev kazanıyor. Somut ve somut olmayan kültürel miras bilimsel yöntemlerle kayıt altına alınarak geleceğe aktarılıyor.

İstanbul’un tarihî kalbi Fatih’te kültürel miras yeniden hayat buluyor. Fatih Belediyesi’nin “Miras Fatih” başlığı altında sürdürdüğü restorasyon, onarım ve belgeleme çalışmaları; geçmişin izlerini bugüne taşırken bu izleri yarına da emanet ediyor. Her sokağıyla, her yapısıyla medeniyetlerin izini taşıyan Fatih, artık yalnızca tarih kitaplarında değil, yaşayan bir şehir belleği olarak da varlığını sürdürüyor.

Fatih Belediyesi bu büyük sorumluluğun bilinciyle şehrin tarihî dokusunu oluşturan yapıların restorasyonuna öncelik veriyor. Bu kapsamda Yedikule Hisarı Fatih Mescidi, Simkeş Sinan Ağa, Hacı İlyas, Yolgeçen ve Arpa Emini mescitleri ile Nalıncı Mimi Dede ve Örümceksiz Dede türbeleri başta olmak üzere birçok yapı titizlikle restore edildi. Haydar Medresesi, Hacı Piri Mektebi, Kabakulak Tekkesi, Hakkızade Tekkesi, Kandili Güzel Mescidi, Çayırlı Medresesi Kütüphanesi ve Arasta Hamamı gibi önemli eserlerde de projelendirme süreçleri tamamlandı, onarım çalışmaları başlatıldı.

Tarihî Darüşşafaka Jimnastik Salonu, restorasyonun ardından bir kütüphaneye dönüştürülerek gençlerin kullanımına sunuldu. UNESCO Dünya Miras Listesi’nde yer alan Zeyrek, Süleymaniye, Cibali ve Yedikule mahallelerinin yanı sıra Balat, Ayvansaray ve Eğrikapı’daki birçok tarihî yapıda cephe iyileştirme ve bakım-onarım çalışmaları gerçekleştirildi. Bu çalışmalarla yalnızca tekil yapıların değil, tarihî mahalle dokusunun bütüncül biçimde korunması hedeflendi.

Fatih’in önemli odak noktalarından biri olan Yedikule Hisarı, yıllar süren sessizliğin ardından yeniden ayağa kaldırılarak yeni bir kültür ve turizm destinasyonuna dönüştürüldü. Kapalıçarşı’da gerçekleştirilen kapsamlı restorasyon çalışmalarıyla da İstanbul’un bu köklü ticaret merkezi özgün yapısını koruyarak geleceğe taşındı.

Kentsel mirasın ayrılmaz parçalarından biri olan surlar da “Miras Fatih” kapsamında ele alındı. Mevlanakapı-Silivrikapı-Topkapı aksında yer alan Karasurlarının korunması amacıyla bölgede Millet Bahçesi hayata geçirildi. Bu proje yalnızca tarihî dokuyu korumakla kalmadı, aynı zamanda Fatihlilere nefes alabilecekleri büyük bir yeşil alan kazandırdı.

Tarihî su yapıları da kapsamlı bir çalışmayla yeniden gündeme alındı. Dünya üzerindeki en nadir açık sarnıç örneklerinden olan Aspar, Mokios ve Aiteus sarnıçları için projeler hazırlandı; Aspar Sarnıcı’nda uzun yıllar sonra ilk defa konservasyon uygulamaları gerçekleştirildi.

İstanbul’un su kültürünün taşıyıcısı olan tarihî çeşmeler de unutulmadı. Halil Çevgan, Nefise Hanım, Evliya, Sokullu Mehmed Paşa, Pertevniyal Valide Sultan, Ali Yazıcı, Hacı Seyyid Ahmet Ağa, Bâlâ Süleyman Ağa ve Kapı Ağası İbrahim Ağa çeşmeleri başta olmak üzere 100’den fazla çeşme yeniden suyuna kavuşturuldu. Böylece hem tarihî miras korunmuş oldu hem de su kültürü yaşatıldı.

Fatih Belediyesi yalnızca fiziksel onarımla sınırlı kalmayan bu süreçte somut olmayan kültürel mirasın da belgelenmesine, arşivlenmesine ve geleceğe aktarılmasına yönelik çalışmalar yürütüyor. Bu doğrultuda Zeyrek Akademi kurularak kültürel mirasın bilimsel bir çerçevede ele alınması sağlandı. İstanbul’un en eski medreselerinden biri olan Medrese Davutpaşa akademik çalışmalara açılarak geçmişle bugün arasında sağlam bir köprü oluşturdu.

Geleneksel Ahşap Yapı ve Kâgir Yapı atölyeleri de bu vizyonun önemli bir parçası olarak hayata geçirildi. Uzman ekiplerle birlikte yürütülen çalışmalar sayesinde hem eserlerin restorasyonu sağlandı hem de geleneksel tekniklerin gelecek kuşaklara aktarılması için önemli bir zemin oluşturuldu.

Tüm bu çalışmalar “Miras Fatih” anlayışının sadece bir restorasyon faaliyeti olmadığını; aynı zamanda bir bilinç, bir medeniyet sorumluluğu olduğunu gösteriyor. Fatih bugün yalnızca geçmişin tanığı değil, aynı zamanda geleceğe aktarılan köklü bir mirasın ev sahibi. Bu anlayışla hareket eden Fatih Belediyesi geçmişin izlerini sadece korumakla kalmıyor, onları yarının değerine dönüştürüyor.