Medrese Davutpaşa Kullanıcılarımızdan Ayşe Nur Çelik, Şehzade Mustafa Konulu Tez Yolculuğunu Tamamladı

Medrese Davutpaşa kullanıcılarımızdan tarihçi Ayşe Nur Çelik, Şehzade Mustafa üzerine hazırladığı ve dönemin edebî metinlerini odağına alan yüksek lisans tezini, Fatih Belediyesi’nin akademik çalışmalara ev sahipliği yapan tarihî mekanında tamamladı.

Fatih Belediyesi tarafından aslına uygun şekilde restore edilerek akademik çalışmalar için yeniden işlevlendirilen Medrese Davutpaşa, tarih ile düşüncenin, geçmiş ile bugünün, bireysel üretimle kolektif paylaşımın buluşma noktası haline geliyor. Geleneksel medrese anlayışının mekansal hafızasını taşıyan bu yapı günümüzde lisansüstü öğrenciler, akademisyen adayları ve araştırmacılar için yalnızca bir çalışma alanı değil; aynı zamanda bir üretim iklimi, bir zihinsel sığınak ve bir topluluk duygusu sunuyor.

Bu atmosferin en somut örneklerinden biri tarihçi Ayşe Nur Çelik’in tez sürecinde Medrese Davutpaşa’yı bir üs olarak kullanmasıyla kendini gösteriyor. İstanbul Üniversitesi Tarih Bölümü mezunu olan, ardından Yıldız Teknik Üniversitesi’nde yüksek lisans eğitimine başlayan Çelik, tezini Osmanlı tarihinin en dikkat çeken figürlerinden biri olan Şehzade Mustafa üzerine kaleme aldı. Çelik, “Tez konum Şehzade Mustafa’nın idamıydı. İlk bölümde onun hayatını birincil ve ikincil kaynaklar eşliğinde inceledim. İkinci bölümde ise ölümünün ardından yazılmış mersiyelere odaklandım,” diyerek çalışmasının çerçevesini aktarıyor.

Tezin merkezinde yalnızca bir tarihî şahsiyetin biyografisi değil, aynı zamanda dönemin edebî refleksi yer alıyor. Mersiyelerdeki şair-hami ilişkisini analiz eden Ayşe Nur Çelik, “Görüyoruz ki, bazı şairler hamilerine duydukları sadakati ölümden sonra da sürdürmüş; hatta bu olayda adaletsizlik gördükleri için en büyük hami olan padişahı bile açıkça eleştirmişler,” diyerek şiirin sadece bir estetik ifade değil, aynı zamanda etik bir duruş olduğunu vurguluyor.

Akademik üretimin yalnızca bilgiyle değil, mekanla da ilişkili olduğunu dile getiren Çelik, Medrese Davutpaşa’nın bu anlamda kendisi için ne ifade ettiğini şu sözlerle açıklıyor: “Yüksek lisans sürecinde dersler üniversitede geçse de tez süreci bireysel bir mücadele. Evde bu süreci sürdürebilmek çoğu zaman mümkün olmuyor. Tam da bu noktada Medrese Davutpaşa devreye girdi. Burası sadece bir kütüphane değil. Teknik donanımıyla, sessizliğiyle, mimarisiyle ve sosyalleşmeye açık yapısıyla gerçek bir üretim alanı,”.

Medrese Davutpaşa yalnızca bireysel çalışmayı değil, aynı yolda yürüyen öğrencilerin birbirlerinden beslenmesini de mümkün kılıyor. Farklı disiplinlerden lisansüstü öğrenciler bir araya gelerek fikir alışverişi yapıyor, araştırmalarını tartışıyor, zaman zaman yalnızca aynı masa etrafında oturarak birbirlerine görünmeden destek oluyorlar. Ayşe Nur Çelik, bu mekanı “akademik yalnızlığın en verimli hali” olarak tanımlıyor. Ne tamamen kalabalık ne de tamamen yalnız; ama üretimin devamlılığı için gereken tüm koşullara sahip.

Fatih Belediyesi’nin eğitim ve kültür politikalarının merkezinde yer alan Medrese Davutpaşa, tarihî mirası sadece korumakla kalmıyor, ona yeni bir işlev kazandırıyor. Bu işlev geçmişin ilim merkezlerinden günümüzün bilgi üretim merkezlerine evrilen bir çizgiyi temsil ediyor. Bugün bir araştırmacının tezine kaynaklık eden bu yapı yarın başka bir çalışmaya, bir makaleye, bir düşünceye ilham verecek. Sessizliğin içindeki bu üretim geleceğin akademik birikimini şekillendirmeye devam edecek.

Ve belki de en önemlisi: Medrese Davutpaşa, sadece duvarların değil, düşüncenin korunduğu bir mekana dönüşüyor. Her yeni araştırmacı, her yeni tez, bu sessiz yapının hafızasında bir iz bırakıyor. Ve her iz geçmişle kurulan bu özgün bağın bir parçası oluyor.